Αίμα στα κόπρανα

Είναι φυσιολογικό οι ασθενείς να τρομάζουν όταν βλέπουν αίμα στα κόπρανα, που συνήθως το εντοπίζουν ενώ σκουπίζονται μετά από την αφόδευση. Παρόλο που το αίμα στα κόπρανα μπορεί να είναι αποτέλεσμα μίας σοβαρής παθολογίας, στην πλειονότητα των περιπτώσεων αντιπροσωπεύει μία πιο αθώα κατάσταση.  Σε περίπτωση παρουσίας αίματος στα κόπρανα οι ασθενείς πρέπει να επισκεφτούν άμεσα τον παθολόγο ή το χειρουργό τους.

Αίμα στα κόπρανα: Αίτια

Το αίμα στα κόπρανα είναι αποτέλεσμα αιμορραγίας από κάποιο σημείο του γαστρεντερικού συστήματος. Μερικές φορές η ποσότητα του αίματος είναι τόσο μικρή που δε φαίνεται στο γυμνό μάτι και μπορεί να ανιχνευθεί μόνο με ειδικές εξετάσεις κοπράνων. Το αίμα μετά από κένωση μπορεί να είναι ορατό στο χαρτί τουαλέτας ή στην τουαλέτα ως ανοικτό κόκκινο αίμα που συνήθως οφείλεται σε παθήσεις πρωκτού.

Όταν το χρώμα του αίματος είναι πιο σκούρο, η αιμορραγία πιθανόν να έχει συμβεί σε σημείο του ανώτερου γαστρεντερικού (στομάχι, δωδεκαδάκτυλο)  και μπορεί να κάνει τα κόπρανα να μοιάζουν σαν μαύρη πίσσα.

Πιθανές αιτίες εμφάνισης αίματος στα κόπρανα περιλαμβάνουν:

• Αιμορροΐδες: οφείλεται σε διόγκωση του αιμορροϊδικού ιστού στον πρωκτό και είναι από τις πιο συχνές πρωκτικές παθήσεις. Το αίμα έχει χρώμα συνήθως ανοικτό κόκκινο.

• Ραγάδα πρωκτού: είναι μία επώδυνη πληγή στη περιοχή του σφιγκτήρα στον πρωκτό παρόμοια με τις πληγές που εμφανίζονται μετά από κόψιμο από χαρτί. Το αίμα έχει επίσης χρώμα ανοικτό κόκκινο και μπορεί οι ασθενείς να νοιώθουν ότι το αίμα να στάζει στο τέλος της κένωσης.

• Εκκολπωματική νόσος: Τα εκκολπώματα είναι μικρά σακουλάκια που προεξέχουν από το τοίχωμα του παχέος εντέρου. Συνήθως είναι ασυμπτωματικά, αλλά μερικές φορές μπορεί να αιμορραγήσουν ή να επιμολυνθούν (εκκολπωματίτιδα). Αναλόγως του όγκου της αιμορραγίας το χρώμα του αίματος μπορεί να είναι από ανοικτό έως πιο σκούρο κόκκινο.

• Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου (Κολίτιδα): Η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα προκαλούν φλεγμονή του παχέος εντέρου η οποία μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία πεπτικού. Το χρώμα του αίματος εξαρτάται από το σημείο της φλεγμονής και τον όγκο της αιμορραγίας.

• Αγγειοδυσπλασία: Μια κατάσταση κατά την οποία εύθραυστα, μη φυσιολογικά αιμοφόρα αγγεία αιμορραγούν.

• Πεπτικά έλκη: είναι πληγές στον βλεννογόνο του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου, (ανώτερο γαστρεντερικό). Προδιαθεσικοί παράγοντες αποτελούν το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H. pylori), η μακροχρόνια χρήση ή οι υψηλές δόσεις αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.

• Πολύποδες, καρκίνος παχέος εντέρου ή καρκίνος ορθού: Οι πολύποδες του εντέρου είναι καλοήθεις όγκοι που μπορούν να αιμορραγούν και να γίνουν καρκινικοί αν δεν αφαιρεθούν. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του ορθού προκαλεί συχνά αιμορραγία που δεν είναι αρχικά ορατή με γυμνό μάτι.

• Παθήσεις οισοφάγου: Οι κιρσοί του οισοφάγου μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρή απώλεια αίματος.

Αίμα στα κόπρανα: Διάγνωση

Είναι σημαντικό ο ασθενής να αποταθεί σε ιατρό ή χειρουργό για να αξιολογήσει οποιαδήποτε αιμορραγία στα κόπρανα. Το ιστορικό και η κλινική εξέταση θα καθορίσουν τις απαραίτητες εξετάσεις για τον εντοπισμό του σημείου αιμορραγίας.

Οι πιο συνηθισμένες εξετάσεις είναι:

• Γαστροσκόπηση: είναι η επέμβαση η οποία περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός ενδοσκοπίου (εύκαμπτος σωλήνας με μια μικρή κάμερα στο άκρο), μέσω του στόματος και για διερεύνηση του ανώτερου γαστρεντερικού (οισοφάγο, στομάχι και δωδεκαδάκτυλο). Ο ιατρός μπορεί να θα αναζητήσει την πηγή της αιμορραγίας και θα πάρει βιοψίες όπου ενδείκνυται.

• Κολονοσκόπηση: είναι μία παρόμοια επέμβαση με τη γαστροσκόπηση. Το ενδοσκόπιο ονομάζεται κολονοσκόπιο και μέσω του ορθού διερευνάται το παχύ έντερο και ο τελικός ειλεός (τελευταίο τμήμα του λεπτού εντέρου). Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αφαίρεση πολυπόδων και συλλογή βιοψιών.

• Εντεροσκόπηση: είναι η διαδικασία που χρησιμοποιείται για την εξέταση του λεπτού εντέρου (το τμήμα που δεν καλύπτεται από τη γαστροσκόπηση και κολονοσκόπηση). Μπορεί να γίνει σε εξειδικευμένα κέντρα. Μπορεί να περιλαμβάνει την κατάποση μιας κάψουλας με μικροσκοπική κάμερα η οποία μεταδίδει εικόνες καθώς διέρχεται από την πεπτική οδό.

• Αξονική Αγγειογραφία: γίνεται με την αξονικής τομογραφία και ενδοφλέβιο σκιαγραφικό. Οι λήψεις παίρνονται σε διαφορετικούς χρόνους για την απεικόνιση των φλεβών και των αρτηριών. Πραγματοποιείται σε ποιο επείγοντα περιστατικά. Η διαδικασία ανιχνεύει την αιμορραγία καθώς η χρωστική ουσία διαρρέει από τα αιμοφόρα αγγεία στο σημείο της αιμορραγίας.

• Χειρουργείο/Λαπαροτομή: όταν η αιμορραγία είναι μεγάλη και τα συντηρητικά μέτρα δεν επαρκούν για τον έλεγχό και τον εντοπισμό της αιμορραγίας, τότε μπορεί να είναι απαραίτητο το χειρουργείο για τον εντοπισμό και έλεγχο της αιμορραγίας.

Ποια άλλα συμπτώματα μπορεί να συνοδεύουν το αίμα στα κόπρανα;

Ένας ασθενής με αίμα στα κόπρανα μπορεί να μη γνωρίζει ότι αιμορραγεί και μπορεί να μην έχει άλλα συμπτώματα. Μπορεί όμως η αιμορραγία να συνοδεύεται από κοιλιακό άλγος, έμετο, αδυναμία, δυσκολία στην αναπνοή, διάρροια, αίσθημα παλμών, λιποθυμία και απώλεια βάρους και εξαρτάται από την αιτία, τη θέση, τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της αιμορραγίας.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία;

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από το αίτιο και το βαθμό της αιμορραγίας. Πέρα από την παύση της αιμορραγίας, η θεραπεία περιλαμβάνει και την αντιμετώπιση της που την προκαλεί. Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με την αιτία και μπορεί να περιλαμβάνει αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και σε κάποιες περιπτώσεις χειρουργική επέμβαση.

Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Παναγιώτης Γεωργίου διαθέτει εξειδικευμένες γνώσεις στις παθήσεις του εντέρου και του πρωκτού. Έχει εκπαιδευτεί σε παγκοσμίου φήμης κέντρα αναφοράς στη Μεγάλη Βρετανία, όπως το St Mary’s, Royal Marsden, St Mark’s and Hammersmith Hospitals. Είναι ιδιαίτερα καταρτισμένος στην Προηγμένη Λαπαροσκοπική Χειρουργική.