Σκωληκοειδίτιδα

Τι είναι η Σκωληκοειδίτιδα;

Σκωληκοειδίτιδα ονομάζεται η πάθηση κατά την οποία επέρχεται φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης και απαιτείται η άμεση αντιμετώπιση της. Η σκωληκοειδής απόφυση είναι μία μικρή και στενή προεκβολή στην άκρη του τυφλού εντέρου, το οποίο είναι το αρχικό τμήμα του παχέος εντέρου και βρίσκεται στην δεξιά κοιλιακή χώρα. Ο ρόλος της σκωληκοειδούς απόφυσης δεν είναι ξεκάθαρος.

Στην πλειονότητα των ασθενών, η σκωληκοειδίτιδα προκαλεί πόνο στην δεξιά κάτω κοιλιακή χώρα. Σε πολλούς ασθενείς, ο πόνος μπορεί να ξεκινήσει γύρω από τον ομφαλό ή να είναι απροσδιόριστος. Καθώς επιδεινώνεται η φλεγμονή, η ένταση του πόνου αυξάνεται και ο πόνος σταδιακά μεταναστεύει στην δεξιά κάτω κοιλιακή χώρα.

Η οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι η πιο συχνή επείγουσα πάθηση στη γενική χειρουργική και χρήζει επείγουσας χειρουργικής αντιμετώπισης από Έμπειρο Χειρουργό. Η οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι επικίνδυνη και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να μετατραπεί σε μακροχρόνια φλεγμονή με πιο ήπια συμπτωματολογία, αλλά με συχνές εξάρσεις.

Σκωληκοειδίτιδα: Ποια είναι τα συμπτώματα;

Η κλινική παρουσίαση της οξείας σκωληκοειδίτιδας ποικίλλει ευρέως. Το κλασικό ιστορικό και τα ευρήματα της εξέτασης περιγράφονται ως: περι-ομφαλικός (κεντρικός) κοιλιακός πόνος που μεταναστεύει στη δεξιά λαγόνια κοιλότητα σε μερικές ώρες, απώλεια όρεξης, ναυτία, μερικές φορές έμετος (ένα επεισόδιο συνήθως) και πυρετός.

Ο πόνος συνήθως είναι οξύς με σταδιακή έναρξη. Επιδεινώνεται με το βήχα, το περπάτημα ή άλλες απότομες κινήσεις. Πολλές φορές συμπίπτει η έναρξη του πόνου με ένα ή δύο επεισόδια διάρροιας. Κατά την κλινική εξέταση, ο ασθενής συνήθως εμφανίζει ταχυκαρδία, πυρετό και χαμηλού βαθμού και εντοπισμένη περιτονίτιδα στο δεξί κάτω τεταρτημόριο της κοιλιάς.

Τα πιο κοινά συμπτώματα της σκωληκοειδίτιδας είναι:

• Πόνος στην κάτω δεξιά κοιλία (κοιλιακό άλγος) ή στην περιοχή του ομφαλού που σταδιακά μετακινείται στη κάτω δεξιά κοιλιακή χώρα
• Ανορεξία
• Ναυτία
• Εμετός
• Πυρετός
• Πρήξιμο στην κοιλιά (μετεωρισμός)
• Χαλαρές κενώσεις με την έναρξη των συμπτωμάτων

Τα παραπάνω συμπτώματα είναι πιθανό να διαφέρουν σε παιδιά, εγκύους και ηλικιωμένους. Η εντόπιση του πόνου επίσης εξαρτάται από τη θέση της σκωληκοειδούς απόφυσης. Για παράδειγμα, σε εγκυμονούσες γυναίκες, ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται στη άνω κοιλιακή χώρα, καθώς αυτή εκτοπίζεται από το έμβρυο σε υψηλότερο σημείο.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης της σκωληκοειδίτιδας;

Η φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης, κι ως επακόλουθο η σκωληκοειδίτιδα, έχει ως κύρια αιτία την απόφραξη του αυλού. Γι’ αυτό μπορεί να οφείλονται κοπρόλιθοι, παράσιτα, καρκινοειδή ή ξένα σώματα και σπανιότερα η υπερτροφία του ιδίου λεμφικού ιστού, υπολείμματα από φυτικές ίνες ή σπόροι φρούτων ή ακόμα και εντερικά παράσιτα.

Η θεωρία της απόφραξης (μηχανική) βασίζεται στο γεγονός ότι η σκωληκοειδίτιδα έχει μικρότερη συχνότητα σε πληθυσμούς με δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, όπως στην Ανατολική και τη Νότια Αφρική. Σε ομάδες με δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, ο χρόνος διέλευσης των κοπράνων είναι πιο αργός και, ως εκ τούτου, παρατηρείται η τάση σχηματισμού κοπρόλιθων.

Οι κοπρόλιθοι ανευρίσκονται σε περίπου το ένα τρίτο των ασθενών που υποβάλλονται σε σκωληκοειδεκτομή για σκωληκοειδίτιδα. Αποτελούνται από λίπη, ανόργανα άλατα (φωσφορικό ασβέστιο) και οργανικά κατάλοιπα (φυτικές ίνες). Ο αυλός μπορεί επίσης να παρεμποδίζεται από όγκους ή από τη διεύρυνση των λεμφαγγείων εντός του τοιχώματος της σκωληκοειδούς απόφυσης.

Η απομόνωση ιών (π.χ. δάγκειος πυρετός, γρίπη, Epstein-Barr κα), βακτηριδίων (Campylobacter, Brucella, Salmonella) καθώς και παράσιτων (Entamoeba histolytica, το Schistosoma mansonii/japonicum κα) στη σκωληκοειδή απόφυση, οδήγησε στην ανάπτυξη της θεωρίας ότι οι οργανισμοί αυτοί εμπλέκονται έμμεσα στην παθογένεση της σκωληκοειδίτιδας. Προκαλούν σκωληκοειδίτιδα εισβάλλοντας στα τοιχώματα της σκωληκοειδούς απόφυσης.

Ως αποτέλεσμα δημιουργείται οίδημα που οδηγεί σε οιδηματώδη απόφραξη του στενού αυλού. Με την απόφραξη αυτή, η βλεννογόνος της σκωληκοειδούς παράγει μεγάλη ποσότητα βλέννης και τα βακτήρια του εντέρου (χλωρίδα εντέρου) αναπαράγονται ταχύτερα με αποτέλεσμα να εμφανίζεται η φλεγμονή, το πρήξιμο και η περιοχή να γεμίζει με υγρό πύον.

Πώς γίνεται η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας;

Η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας δεν είναι πάντα εύκολη καθώς τα συμπτώματά της ομοιάζουν με άλλες παθήσεις του εντέρου, όπως εκκολπωματίτιδα, νόσος του Crohn, γαστρεντερίτιδα, ουρολοίμωξη ή γυναικολογικές παθήσεις. Ο Γενικός Χειρουργός είναι υπεύθυνος να διεξάγει κλινική εξέταση που σε συνδυασμό με κάποιες εξετάσεις θα τον οδηγήσουν στην τελική διάγνωση. Αυτές οι εξετάσεις είναι:

• Αιματολογικές εξετάσεις
  Με την εργαστηριακή εξέταση εξετάζεται αν υπάρχει ήπια αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και της CRP, ένδειξη της σκωληκοειδίτιδας.
• Ουρολογικές Εξετάσεις
  Είναι απαραίτητη για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο τα συμπτώματα να αφορούν κάποια λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.
• Ακτινογραφία κοιλίας
  Είναι σημαντική για να βρεθεί ο κοπρόλιθος ή κάποιο άλλο σώμα που ευθύνεται για τη φλεγμονή.
• Υπερηχογράφημα
  Συστήνεται σε περιπτώσεις κοιλιακού άλγους ώστε να αποκλειστούν κάποιες άλλες παθήσεις των γεννητικών οργάνων, ιδιαίτερα στις γυναίκες.
• Αξονική Τομογραφία
  Σε μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς είναι χρήσιμη καθώς μπορεί η συμπτωματολογία να οφείλεται σε άλλες παθήσεις. Είναι επίσης χρήσιμη σε ασθενείς στους οποίους δεν είναι ξεκάθαρη η διάγνωση.

Σκωληκοειδίτιδα: Ποια είναι η θεραπεία;

Η θεραπεία που συστήνεται στις περιπτώσεις οξείας σκωληκοειδίτιδας είναι η χειρουργική αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης (σκωληκοειδεκτομή).

Σε επιλεγμένες περιπτώσεις πολύ ήπιας σκωληκοειδίτιδας, ο ασθενής μπορεί να αντιμετωπιστεί με ενδοφλέβια φαρμακευτική αγωγή με αντιβίωση. Η βιβλιογραφία δείχνει όμως ότι σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει αυξημένη πιθανότητα υποτροπής σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά το πρώτο επεισόδιο σκωληκοειδίτιδας.

Απαιτεί στενή παρακολούθηση και παραμονή στο νοσοκομείο καθώς σε περίπτωση επιδείνωσης θα χρειαστεί επείγον χειρουργείο.

Χωρίς χειρουργική επέμβαση, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος διαπύησης, διάτρησης του τοιχώματος του σκωληκοειδούς απόφυσης και διαφυγής του περιεχομένου του (κόπρανα) στην κοιλιά κάτι που μπορεί να οδηγήσει στην πρόκληση περιτονίτιδας, μιας ιδιαιτέρως επικίνδυνης και δυνητικά θανατηφόρας κατάστασης για τον ασθενή.

Η σκωληκοειδεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με ανοιχτή προσέγγιση με μία μικρή τομή στη δεξιά κοιλιακή χώρα, είτε με λαπαροσκοπική χειρουργική.

Ανοιχτή Σκωληκοειδεκτομή

Η ανοιχτή σκωληκοειδεκτομή πραγματοποιείται με γενική αναισθησία μέσω μιας τομής στη δεξιά κάτω κοιλιακή χώρα (modified lanz). Χρησιμοποιείται πλέον πολύ σπάνια όταν ο χειρουργός είναι έμπειρος στη λαπαροσκοπική χειρουργική. Σε συγκριτικές μελέτες η ανοικτή χειρουργική έχει μεγαλύτερο ρίσκο επιφανειακών λοιμώξεων. Ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο είναι παρόμοιος με τη λαπαροσκοπική χειρουργική και εξαρτάται κυρίως από το πόσο βαριά είναι η σκωληκοειδίτιδας

Λαπαροσκοπική Σκωληκοειδεκτομή

Στην Λαπαροσκοπική Σκωληκοειδεκτομή, ο Χειρουργός, μέσω μικρών οπών στο κοιλιακό τοίχωμα και χρησιμοποιώντας τα πιο σύγχρονα χειρουργικά εργαλεία, αφαιρεί τη σκωληκοειδή απόφυση. Η επέμβαση πραγματοποιείται με τη βοήθεια μίας μικροκάμερας (λαπαροσκόπιο), με την οποία προβάλλεται σε μεγέθυνση το εσωτερικό της κοιλιάς και της πυέλου. Ο χειρουργός έχει την ευκαιρία για επισκόπηση της κοιλιακής χώρας πριν να προχωρήσει με την αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης.

Είναι σημαντικό η συγκεκριμένη επέμβαση να γίνεται από έναν ειδικά εκπαιδευμένο και έμπειρο Χειρουργό στην Προηγμένη Λαπαροσκοπική Χειρουργική καθώς είναι πιο απαιτητική επέμβαση από την ανοιχτή προσέγγιση.

Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι πολλαπλά. Όταν πραγματοποιείται από έμπειρους χειρουργούς, μπορεί να επιταχύνει την ανάρρωση την επιστροφή στην καθημερινότητα.

Για να ανακουφιστείτε άμεσα και με ασφάλεια από τη σκωληκοειδίτιδα, απευθυνθείτε στον Γενικό Χειρουργό Παναγιώτη Γεωργίου. Ο Dr. Παναγιώτης Γεωργίου είναι εξειδικευμένος στις παθήσεις του εντέρου και του πρωκτού και στις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, όπως η Προηγμένη Λαπαροσκοπική Χειρουργική. Έχει εκπαιδευτεί σε παγκοσμίου φήμης κέντρα αναφοράς στη Μεγάλη Βρετανία, όπως το St Mary’s, Royal Marsden, St Mark’s and Hammersmith Hospitals.