Πολύποδας Παχέος Εντέρου (Καρκινικός Πολύποδας)

Τι είναι ο πολύποδας του παχέος εντέρου;

Πολύποδας παχέος εντέρου είναι μία μικρή έγερση στην επένδυση (βλεννογόνο) του παχέος εντέρου, που αποτελείται από σύνολο συνήθως  δυσπλαστικών κυττάρων. Οι περισσότεροι πολύποδες του παχέος εντέρου είναι ακίνδυνοι και αφαιρούνται κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης. Με την πάροδο του χρόνου όμως, ορισμένοι πολύποδες του παχέος εντέρου μπορούν να εξελιχθούν σε καρκίνο του παχέος εντέρου.

Ποια είναι η διάγνωση του καρκινικού πολύποδα;

Τα τελευταία χρόνια, με την αύξηση των προληπτικών ελέγχων, έχει αυξηθεί ο αριθμός των ασθενών με νέα διάγνωση πολύποδων παχέος εντέρου. Ως αποτέλεσμα έχουν αυξηθεί οι ασθενείς με μεγάλους πολύποδες ή καρκινικούς πολύποδες αρχικού σταδίου. Πολλές φορές ο καρκίνος ανευρίσκεται μετά την αφαίρεση του πολύποδα και ο ιατρός καλείται να απαντήσει αν υπάρχει επιπλέον ανάγκη για αφαίρεση τμήματος του εντέρου. 

Σε περιπτώσεις που υπάρχει υψηλή υποψία ότι ο πολύποδας είναι καρκινικός, πρέπει να προηγηθούν βιοψίες και σταδιοποίηση με απεικονιστικό έλεγχο (CT, MRI, EUS) πριν την αφαίρεση του πολύποδα. Η απόφαση αυτή στηρίζεται στο μέγεθος και στα μακροσκοπικά χαρακτηριστικά του πολύποδα κατά την αρχική κολονοσκόπηση/ορθοσκόπηση.

Πολύποδας παχέους εντέρου: Αντιμετώπιση 

Η ιστολογική εξέταση μετά από πολυπεκτομή, πολλές φορές μπορεί να αποκαλύψει εστία αδενοκαρκίνωματος η οποία θα καθοδηγήσει την απόφαση για χειρουργείο ή όχι. Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται ο αριθμός των προληπτικών κολονοσκοπήσεων και ως αποτέλεσμα ο αριθμός ασθενών με διάγνωση καρκινικού πολύποδα. Ολοένα και πιο συχνά τίθεται το ερώτημα κατά πόσο είναι αναγκαία η χειρουργική εξαίρεση του τμήματος του εντέρου μετά από πολυπεκτομή. Η πολυπλοκότητα του θέματος είναι τόσο σύνθετη που πλέον είναι αναγκαία η συζήτηση αυτών των περιστατικών σε συμβούλια για πολύποδες, που αποτελούνται από εξειδικευμένους γαστρεντερολόγους, χειρουργούς και ακτινολόγους, κάτι το οποίο πλέον εφαρμόζεται και από την ομάδα του Δρ Γεωργίου.

Ο πρώτος στόχος μετά την πολυπεκτομή είναι η αξιολόγηση του ενδεχόμενου ρίσκου για υπολειπόμενο καρκίνο στο τοίχωμα του εντέρου, και του ρίσκου για πιθανή μετάσταση στους περιοχικούς λεμφαδένες, κάτι το οποίο δεν είναι πάντα απλό, και ως εκ τούτου προκύπτει η ανάγκη πολλές φορές για συμπληρωματική ογκολογική αφαίρεση αυτού του τμήματος του παχέος  εντέρου. 

Η απόφαση αυτή στηρίζεται στην ιστοπαθολογική εξέταση. Τα μικροσκοπικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με αυξημένο ρίσκο για τοπική υποτροπή και μετάσταση στους λεμφαδένες βασίζονται στη στάδιοποίηση βάσει Haggit (μισχωτούς πολύποδες) και Kickuchi (άμισχους πολύποδες). Η σταδιοποίηση Haggit καθοριζει το ρίσκο υποτροπής βάσει του βάθους διήθησης του καρκίνου σε σχέση με το μίσχο του πολύποδα. Για τους άμισχους πολύποδες η σταδιοποίηση κατά Kickuchi καθορίζει το ρίσκο μετάστασης στους περιοχικούς λεμφαδένες, βάσει του ποσοστού διείσδυσης του καρκίνου στον υποβλεννογόνιο. 

Επίσης η απόσταστη του καρκίνου από τα όρια εκτομής είναι εξαιρετικά σημαντική. Σε περίπτωση που ο καρκίνος βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη από 1 χιλιοστό από τα όρια εκτομής έχει ρίσκο τοπικής υποτροπής μέχρι και 33%, ποσοστό το οπόιο επηρεάζεται και από άλλα ιστοπαθολογικά στοιχεία. Όταν είναι πάνω απο 1 χιλιοστό και στην απουσία δυσμενών χαρακτηριστικών, το ποσοστό υποτροπής είναι εξαιρετικά μικρό.  

Δυσμενή ιστοπαθολογικά στοιχεία που επιβαρύνουν την πρόγνωση είναι τα εξής:

• φτωχή διαφοροποίηση
• όρια <1mm
• tumour budding 
• διήθηση λεμφαγγείων και μικρών φλεβών
• η αφαίρεση του πολύποδα σε πολλά κομμάτια
• Haggitt 4
• Kikuchi sm 2, 3

Όταν η συμπληρωματική κολεκτομή κριθεί αναγκαία, είναι εξαιρετικά σημαντικό να μπορεί ο χειρουργός να εντοπίσει την περιοχή της πολυπεκτομής για να πραγματοποιήσει την ανάλογη χειρουργική επέμβαση. Σε πολλές περιπτώσεις λοιπόν είναι αναγκαία η σήμανση της περιοχής με υποβλεννογόνιο τατουάζ, καθώς η μετέπειτα εντόπιση της ουλής ενδοσκοπικά μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω της ταχείας  επούλωσης του βλεννογόνου. 

Το επόμενο σημείο που πρέπει να αποσαφηνιστεί είναι κατά πόσον ο καρκίνος έχει πλήρως αφαιρεθεί και ο καρκίνος έχει ιαθεί. Είναι σημαντικό λοιπόν να ακολουθήσει ένας απεικονιστικός έλεγχος με Αξονική τομογραφία (CT) Θώρακός και άνω/κάτω κοιλίας, και Υψηλής ευκρίνειας Μαγνητική Τομογραφία (HR-MRI) Πυέλου για πολύποδες του Ορθού. 

Μετά την αφαίρεση του καρκινικού πολύποδα, ο ασθενής μπαίνει σε πρωτόκολλου παρακολούθησης. 

Σε περίπτωση που η διάγνωση του καρκινικού πολύποδα γίνει πριν την αφαίρεση, τότε πρέπει να προηγηθεί σταδιοποίηση και η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου για την αφαίρεση του πολύποδα (TaMIS, Χαμηλή Πρόσθια Εκτομή του Ορθού ή κολεκτομή).