Χολολιθίαση: Συμπτώματα & Αντιμετώπιση

Οι πέτρες στη χολή (χολόλιθοι) είναι μη φυσιολογικοί σχηματισμοί, που ανευρίσκονται στη χοληδόχο κύστη. Οι πρώτοι χολόλιθοι που καταγράφονται στην ιστορία της ανθρωπότητας, εντοπίσθηκαν στη μούμια μιας Αιγυπτιακής ιέρειας, που χρονολογείται περίπου το 1500 π.Χ. Η πρώτη φορά που παρατηρήθηκαν χολόλιθοι σε ανθρώπους τοποθετείται τον 15ο αιώνα από τον Ιατρό Antonio Benivenius και αφορά γυναίκα, η οποία παρουσιάστηκε με έντονο κοιλιακό πόνο. Άλλα ιστορικά ευρήματα, αναφέρουν πως η Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας και ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος έπασχαν από χολολιθίαση (παρουσία πετρών στη χοληδόχο κύστη), με τον θάνατο του τελευταίου να αποδίδεται σε οξεία χολοκυστίτιδα.

Μεγαλύτερο ακόμη ενδιαφέρον από τις ιστορικές καταγραφές και τα αρχαιολογικά ευρήματα για τη νόσο, παρουσιάζουν τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα. Γι’ αυτόν το λόγο, ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Παναγιώτης Γεωργίου, μοιράζεται παρακάτω ορισμένες βασικές πληροφορίες, που όλοι πρέπει να γνωρίζουμε σχετικά με τις πέτρες στη χολή. 

Τι είναι η χολολιθίαση (πέτρες στη χολή);

Η χολολιθίαση ή πιο απλά η παρουσία πετρών στη χοληδόχο κύστη είναι μια κοινή κλινική κατάσταση, η οποία σχετίζεται με γενετικούς και μεταβολικούς παράγοντες, συνήθειες διατροφής, ηλικία, καθώς και από το φύλο των ασθενών, καθώς φαίνεται πως οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα την πάθηση. 

Οι πέτρες στη χολή ταξινομούνται με βάση τη σύστασή σε:

• Καθαρές πέτρες χοληστερόλης
• Καθαρές πέτρες χρωστικών ουσιών 
• Ανάμεικτες πέτρες

Οι χοληστερολικοί λίθοι έχουν υπολογιστεί ότι αντιπροσωπεύουν το 75-90% του συνόλου των χολόλιθων στις δυτικές χώρες, με τον επιπολασμό του συγκεκριμένου τύπου να αυξάνεται συνεχώς από το 1960 κι έπειτα. 

Ποιοι παράγοντες θεωρούνται πως αυξάνουν τις πιθανότητες σχηματισμού χολόλιθων;

Οι συχνότεροι παράγοντες, που θεωρείται πως συμβάλλουν στο σχηματισμό των χολόλιθων είναι:

• Παχυσαρκία
• Εγκυμοσύνη
• Διατροφή πλούσια σε λιπαρά και φτωχή σε φυτικές ίνες
• Απότομη απώλεια βάρους
• Αιματολογικές ασθένειες

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το βασικότερο σύμπτωμα της χολολιθίασης είναι ο πόνος στο άνω δεξιό τεταρτημόριο της κοιλιάς, το σημείο δηλαδή που εδρεύει η χοληδόχος κύστη. Μπορεί ο πόνος να είναι συνεχόμενος ή διακοπτόμενος και τότε ονομάζεται κολικός των χοληφόρων.  Συχνά,  αντανακλά στο δεξιό μέρος της πλάτης και υποχωρεί αυτόματα ή με λήψη απλών αναλγητικών φαρμάκων. 

Η παρουσία πετρών στη χοληδόχο κύστη δεν αποτελεί κατάσταση, η οποία μπορεί να θέσει την υγεία ή τη ζωή του ασθενούς σε κίνδυνο. Αν όμως επιπλακεί από φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, μια κατάσταση που ονομάζεται οξεία χολοκυστίτιδα, απαιτεί άμεση ιατρική αξιολόγηση και αντιμετώπιση με ειδική αντιβιοτική, αναλγητική αγωγή και χειρουργική επέμβαση, όπου ενδείκνυται.  Στα συμπτώματα της οξείας χολολιθίασης περιλαμβάνεται ο έντονος και συνεχής πόνος, η ναυτία και ο εμετός. 

Πώς αντιμετωπίζεται η χολολιθίαση;

Μέθοδος εκλογής για την αντιμετώπιση της χολολιθίασης είναι η χολοκυστεκτομή, κατά την οποία πραγματοποιείται αφαίρεση της χοληδόχου κύστης. Οι σύγχρονοι χειρουργοί διενεργούν τη χολοκυστεκτομή λαπαροσκοπικά, καθώς η μέθοδος αυτή έχει αποδειχθεί ότι επιταχύνει την ανάρρωση και την επιστροφή στην καθημερινότητα. . 

Γιατί προτιμάται η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή έναντι της ανοικτής χειρουργικής επέμβασης;

Η λαπαροσκοπική τεχνική ανήκει στην κατηγορία των ελάχιστα επεμβατικών χειρουργικών μεθόδων, οι οποίες προσφέρουν πολλαπλά πλεονεκτήματα στους ασθενείς κυρίως κατά την περίοδο της μετεγχειρητικής αποκατάστασης. 

Οι τομές που πραγματοποιούνται για τη διενέργεια μιας λαπαροσκοπικής χειρουργικής επέμβασης είναι πολύ μικρότερες σε σχέση με την τομή της ανοιχτής επέμβασης. Αυτό συνεπάγεται σε ελαχιστοποίηση και του τραυματος, άρα και σε μείωση του μετεγχειρητικού πόνου. Έπειτα από τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, ο ασθενής επιστρέφει πιο σύντομα στην καθημερινότητά του και τη φυσιολογική διατροφή. Επιπλέον, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του ακόμα και την ίδια ημέρα. Τέλος, τα σημάδια από τις τομές επουλώνονται σε μικρότερο χρονικό διάστημα και το αισθητικό αποτέλεσμα είναι σαφώς καλύτερο. 

Ο Γενικός Χειρουργός Παναγιώτης Γεωργίου, διαθέτει μεγάλη εμπειρία στο πεδίο της χειρουργικής της χοληδόχου κύστης, καθώς έχει εργαστεί σε μερικά από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία του Λονδίνου, μεταξύ των οποίων και το Hammersmith Hospital, κέντρο αναφοράς στη χειρουργική Ήπατος και Χοληφόρων.